Niebawem minie 12 lat od momentu, kiedy w Polsce nie pali się w restauracjach

Z uwagi na obowiązujące uregulowania prawne, Europa nie wróci już do epoki dymu nikotynowego w miejscach publicznych. Są jednak kraje, w których wygląda to zgoła inaczej.

Ani prośbą, ani groźbą

Chiny, największy producent i konsument papierosów na świecie, zgodnie ze światowymi trendami w zakresie profilaktyki zdrowotnej i przeciwdziałania chorobom cywilizacyjnym, również starają się zmniejszyć odsetek palaczy. Obecnie w najludniejszym kraju świata pali ponad połowa mężczyzn, a państwowy monopol tytoniowy przynosi nawet 10 proc. dochodów podatkowych do państwowej kiesy.

Pierwszy zakaz palenia w Chinach wydano już w 1639 roku. Cesarz Chongzheng z dynastii Ming zakazał palenia w całym kraju... pod karą śmierci. Ani jemu, ani żadnemu z późniejszych władców nie udało się jednak wykorzenić wśród Chińczyków tego nałogu. Współcześnie, w ramach inicjatywy Zdrowe Chiny, władze chcą do 2030 roku zmniejszyć odsetek palących wśród osób po 15. roku życia do 20 proc.

Co ciekawe, rok 2030 występuje jako wyznacznik czasu na osiągnięcie konkretnych celów związanych z przeciwdziałaniem paleniu także w wielu innych narodowych strategiach. Palenie wciąż jest jednak głęboko zakorzenione we współczesnych zwyczajach, a rozdawanie papierosów podczas spotkań towarzyskich czy zawodowych należy w wielu miejscach do kanonu grzeczności. Komentatorzy podkreślają też, że państwowy monopol tytoniowy, kontrolujący niemal cały krajowy rynek, odpowiada nawet za 10 proc. przychodów podatkowych rządu. Co ciekawe, w Chinach zakaz palenia obowiązuje we wszystkich miejscach pracy, poza budynkami administracji publicznej.

Co, kiedy „polityka end-game" nie przynosi efektów

Jak jest w Europie? Dziś palenie w lokalach gastronomicznych jest bardzo mocno ograniczone na terenie całej UE, bo tak stanowi prawo. Europejski turysta może się jednak mocno zdziwić wchodząc do baru w Stanach Zjednoczonych, bo według oficjalnych danych, tylko 61 proc. populacji USA jest objęta zakazem palenia w miejscach pracy, restauracjach i barach.

Niemniej jednak palacze w Polsce czy innych krajach europejskich mogą korzystać z przestrzeni przed lokalami. Warto na marginesie odnotować, że w niektórych brytyjskich miastach, na przykład Manchesterze czy Newcastle nie zapalimy również przed lokalem, co na pewno jest w pewnym stopniu efektem wysiłków lokalnych aktywistów walczących z tytoniowym dymem.

Warto zaznaczyć, że właśnie Brytyjczycy są pionierami jeśli chodzi o wprowadzanie polityki redukcji szkód związanych z paleniem.  Pragnący rzucić nałóg palacze mogą liczyć tam  na pomoc pracowników służby zdrowia oraz ułatwiony dostęp do środków nikotynowej terapii zastępczej czy produktów alternatywnych dla tradycyjnych papierosów. Według wielu ekspertów i naukowców, takie nikotynowe alternatywy jak e-papierosy czy podgrzewacze tytoniu redukują ryzyka związane z paleniem o 95-99 proc. Przez wiele lat palacze szukający alternatyw mieli do wyboru wyłącznie produkty z grupy nikotynowej terapii zastępczej, czyli plastry nikotynowe, tabletki lub specjalne gumy do żucia. Rozwój alternatyw nastąpił na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat, dzięki czemu palacze zyskiwali coraz więcej możliwości wyboru produktów. Ale wspomniane wyżej kategorie dzielą się jeszcze na różne rodzaje, choćby same e-papierosy mogą działać w tzw. systemach otwartych lub zamkniętych, z gotowymi wymiennymi kartridżami, jak np. Vuse ePod.